شیلنگها یکی از ابراز پر استفاده و کارامد در دنیای صنعتی امروزه هستند و با رشد صنایعی چون ساختمان سازی، حفاری، صنعت نفت و همینطور خودروسازی، به طور گسترده از شیلنگهای صنعتی استفاده می شود. لازمه ی انتخاب یک شیلنگ مناسب برای کارمان این است که انواع آنها را از نظر ظاهری و ساختار بشناسیم؛ همچنین علائم اختصاری که روی شیلنگ ها درج می شود، به ما کمک زیادی در انتخاب شیلنگ مناسب می کند که ما در ادامه به بررسی کامل این موارد می پردازیم.
انواع مختلف شیلنگها از نظر ظاهری
شاید به نظر برسد ظاهر شیلنگ چندان مهم نیست اما ظاهر شیلنگ نیز به اندازه ی جنس و ساختار آن مهم است. شیلنگ ها از نظر ظاهری، انواع مختلفی دارند که برای کاربردهای متفاوتی طراحی شده اند؛ از جمله شیلنگ شیاردار، شیلنگ بانداژ، شیلنگ صاف و شیلنگ های عاج دار.
ساختار انواع شیلنگ
هر شیلنگ از سه قسمت تشکیل شده: لوله مرکزی به عنوان اولین لایه است، سپس یک لایه تقویت کننده روی آن کشیده می شود و آخر لایه پوشش خارجی، که بیرونی ترین لایه می باشد.
لوله مرکزی شیلنگ
این لوله درونی ترین لایه لاستیکی شیلنگ است. این لوله باید نسبت به موادی که انتقال می دهد، مقاوم باشد؛ تا کارکردی مناسب داشته باشد. همینطور مشخصات لاستیک به کار رفته در لوله و نیز ضخامت آن بر اساس کاربرد شیلنگ طراحی شده است.
تقویت کننده شیلنگ
تقویت کننده می تواند بافتهی فلزی، پلاستیکی و یا ترکیبی از آن ها باشد. که در ساختار درونی شیلنگ قرار می گیرد تا در مقابل فشار های درونی و بیرونی مقاومت کند. نوع و میزان تقویت کننده به کار رفته در شیلنگ، به روش تولید لوله و نیز کاربرد شیلنگ بستگی دارد.
پوشش خارجی شیلنگ
پوشش خارجی، بیرونیترین لایه شیلنگ است. مهم ترین نقش پوشش خارجی، محافظت از لایه تقویت کننده، در برابر آسیب دیدهگی و نیز عوامل محیطی است. پوشش های خارجی برای محافظت در شرایط ویژه ای طراحی می شوند. آنها در برابر انواع روغن ها، اسیدها، خوردگی و خراشیدگی، پیچیده شدن، نور آفتاب،اوزون و غیره، مقاومند.
علامت اختصاری شیلنگ
احتمالا در هنگام خرید و یا استفاده از شیلنگ، یک سری علائم و نشانه را روی آن مشاهده کردید،شاید برایتان سوال باشد که این نشانه ها بر روی شیلنگ چه چیزی رانشان می دهند؟باید گفت که این علائم به طور کامل مشخصات لوله از جمله قطر داخلی (سایز لوله)، حداکثر فشار کاری که می تواند تحمل کند، قطر بیرونی، فشار ترکیدن و اطلاعات زیاد دیگری را به ما نشان می دهند.
علامت اختصاری به شرح زیر است:
قطر داخلی شیلنگ (ID): در حالت کلی به عنوان سایز شیلنگ مورد اشاره قرار می گیرد.
قطر بیرونی(OD): اندازه ی بیرونی شیلنگ است که دانستن آن هنگام انتخاب فیتینگها و اتصالات بیرونی اهمیت دارد.
ضخامت : ضخامت کلی دیواره های شیلنگ که شامل لوله داخلی، لایه تقویت کننده و پوشش خارجی است که اصطلاحا به آن گوشت شیلینگ نیز می گویند.
فشار کاری شیلنگ (WP): حداکثر فشاری که شیلنگ برای طراحی در آن استفاده شده و باید تحت آن فشار مورد استفاد قرار بگیرد.
فشار ترکیدن شیلنگ (BP): فشاری که یک شیلنگ نو تا قبل از ترکیدگی می تواند تحمل کند.
شعاع خمش: کمترین شعاعی که می توان یک شیلنگ را خم کرد.
طول (L): به اندازه ی طولی یک شیلنگ اشاره دارد، که در شیلنگ های دارای اتصالات، طول شیلنگ از انتهای دو اتصال محاسبه می شود .
گواهی یا استاندارد محصول: به هر گونه استاندارد بین المللی یا گواهی تولید یا سایر آیین نامه های طراحی و تولید اشاره دارد.
دمای کار: دمای ماده درون شلنگ و یا دمای محیط اطراف
محتوای هیدروکربن آروماتیک: حداکثر درصد هیدروکربن آروماتیک قابل انتقال در مایع.
شرایط خارجی: شرایط محیطی که شلنگ می تواند در آن کار کند . به عنوان مثال شرایط جوی ،وضعیت اوزون ،خراشیدگی ،تماس با انواع روغن ها و غیره .
ویژگی های خاص: این ویژگی ها نظیر تقویت کننده ی فنری یا سیم هدایت الکتریکی و غیره.
سایر: علایم، بسته بندی، تحویل و سایر ویژگی ها.
بررسی علائم نوشته شده روی انواع شیلنگ ویکای اندازه گیری بار و psi
علائمی که روی شیلنگ نوشته شدند،مشخصات شیلنگ را نشان می دهند، که معمولا شامل علامت استاندارد ایزو، قطر داخلی ID ،حداکثر فشار کاریWP، حداقل دمای کاری XX، psi و فشار ترکیدنBP است.
بار (bar)، فشار هوا است، هر بار معادل 100 کیلو پاسکال است. psi (pound per square inch) مقدار فشاری است، که به هر اینچ مکعب فضا وارد می شود. ما شیلنگ های هوا را در این مقاله را بر حسب بار معرفی می کنیم، مانند: شیلنگ 45 بار و 60 بار و در نهایت علامت اختصاری xx نیز حداقل دمای کاری است.
به طور کل در بالا تمام مشخصات و ویژگی های که برای خرید یک شیلنگ لازم است ذکر شد از جمله ساختار لایه های مختلف آن که شامل لوله مرکزی، لایه تقویت کننده و پوشش خارجی است است ، همچنین مشخصات درج شده روی شیلنگ از جمله قطر داخلی ، فشار کاری و همچنین سایر مشخصاتی مثل قطر بیرونی، ضخامت، فشار ترکیدن، قطر داخلی اسمی و سایر موارد، شما می توانید برای آشنایی با انواع شیلنگ ها نظیر شیلنگ انتقال آب، شیلنگ هوا، شیلنگ متههای چکشی و سایر موارد صحفات مربوط به آنها را مطالعه کنید.